Wat als hij geen zin meer heeft?

Dat je seksleven een beetje ingedut is, is niet zo’n ramp, maar wat doe je als hij je met geen vinger meer aanraakt?

De meeste berichten vanuit de media omtrent seks wekken de indruk dat iedere man altijd in de startblokken staat om de liefde te bedrijven. Al gapend horen we dat seks het enige is waar mannen aan kunnen denken en dat vrouwen altijd hoofdpijn hebben. Voortaan mogen we dit als een luxe beschouwen, want dit gaat echt niet bij iedereen op.

Uit veel bronnen (zoals kranten, artikelen en internet en in mijn eigen omgeving) blijkt dat tegenwoordig diverse mannen géén zin meer zouden hebben in seks, erectieklachten en andere seksuele disfuncties buiten beschouwing gelaten. Ze zouden zich onttrekken aan de vrouwenjacht en zich door de bestaande mythevorming – dat een man altijd moet scoren – vervreemd voelen van hun natuurlijke behoeften. Ook het emancipatieproces zou ertoe hebben geleid dat het mannen tegenwoordig minder moeite kost om toe te geven dat ze geen zin hebben, waarmee ze niet voldoen aan het stereotiepe beeld van de man als jager en veroveraar.

Manlief heeft ‘geen zin meer’, vertelde Veronica laatst. Waarom niet? Dat wist hij zelf ook niet. Vaak heeft hij niet eens de tijd om daarover na te denken. Hij heeft een eigen zaak, waardoor hij het hartstikke druk heeft. Bovendien vindt hij zichzelf ‘te dik’, aldus Veronica.

Olita wordt dodelijk onzeker van haar vriend. Toen zij zwanger was, wilde haar vriend al geen seks, maar na de bevalling werd het alleen maar erger. Nu doen ze het een keer per maand of minder, en daar neemt ze na vele discussies maar genoegen mee. Olita: ‘Eigenlijk ben ik er nog steeds niet achter waarom mijn partner zo weinig seks wil. Hij zegt dat hij gestrest is en dat het door zijn drukke baan komt, maar ik ken genoeg mannen die ook drukke banen hebben en die wel een gezond libido hebben. Waarom wil mijn vent dan niet?’

Mannen moeten niet zo veel werken!

Ik besluit om seksuologe Hannie van Rijsingen te raadplegen. Hannie van Rijsingen vertelt mij dat haar aantal mannelijke cliënten inderdaad toeneemt. In haar boek Seks, alles of niets geeft ze aan de ene kant uitleg over mannen die geen zin hebben in seks; de andere kant bevat uitleg over allerlei oorzaken van seksverslaving. Van Rijsingen stelt zelfs dat het een met het ander te maken kan hebben; dat sommige mannen die obsessief met seks bezig zijn vaak geen zin hebben om met hun eigen partner te vrijen.

Seksuoloog/psycholoog Ceryl Janssen, die in het vorige dilemma ook al aan bod kwam, noemt enkele andere oorzaken die een rol kunnen spelen: ‘Het traditionele beeld is inderdaad veranderd. Ik zie in mijn praktijk net zoveel mannen als vrouwen die minder zin in seks hebben dan hun partner.’ De meest voorkomende reden is hard werken. In onze snelle maatschappij wordt onze energie dagelijks opgezogen door onze baan, onze kinderen, onze sociale contacten, onze huishoudelijke klusjes en ga zo maar door. Waar het op neerkomt, is dat we in de avond gewoon geen energie meer hebben. Als mannen na zo’n lange dag hard werken geen erectie kunnen krijgen, kunnen ze heel snel in paniek raken. Ze zijn bang om te falen, terwijl elke man dat toch wel eens meemaakt. In 2004 werd er in het Tijdschrift voor Seksuologie door Susan Smit al gesproken van dinsies: double income no sex. De oorzaak was behalve in het drukke leven van de partners ook gelegen in het feit dat ze niet over hun seksleven praatten, aldus de schrijfster.

Mannen voelen zich tekortschieten

Het boek van Hannie van Rijsingen maakt veel duidelijk. ‘De constante verandering waarin de mensheid verkeert, wordt niet alleen gekenmerkt door een massale onzekerheid over de zin van het mens-zijn, maar ook over emoties en seksualiteitsbeleving. Voor problemen op relationeel en seksueel gebied hebben de seksuologen, gezins- en relatietherapeuten meer aanvragen dan ze aankunnen.’ Maar wat voor uitwerking heeft die onzekerheid op de zin in seks van de man?

Dat zit zo: mannen die bijvoorbeeld rond de jaren vijftig van de vorige eeuw geboren zijn, hebben aan den lijve ondervonden dat hun vrouw veranderde van een dienstbare partner naar iemand met een eigen wil. Nu denk je misschien: wat dan nog als ook vrouwen tegenwoordig aan de touwtjes trekken en zelf seks initiëren? Volgens het boek van Van Rijsingen blijkt dit niet altijd goed te zijn voor de zin in seks van de man. De schrijfster zegt: als iemand erg gehecht is aan het oude stramien, kan het appèl dat de partner doet bewust of onbewust verzet oproepen. Dit kan zich in allerlei gradaties en verschijningsvormen voordoen, bijvoorbeeld geen zin meer hebben in seks met de partner. In de praktijk kom ik vaak tegen dat mannen die geen zin hebben in vrijen met hun partner, er wel in een of andere vorm een geheim seksleven op na houden… (Denk aan cyberseks, prostituees, affaires et cetera, zie dilemma 12: Wat als hij verslaafd is aan cyberseks? Hoe krijg je hem weer clean?)

Een ander seksleven, zonder druk van verwachtingen en waarbij hij geheel zichzelf kan zijn? Kom op, zeg. We leven niet meer in de jaren vijftig! Je zou toch denken dat de man nu wel gewend is aan de huidige emancipatie van vrouwen. Maar volgens Hannie speelt dit nog wel degelijk: ‘Bij doorvragen blijkt vaak dat die mannen zich tekort voelen schieten. Ze hebben hun vrouw oprecht gelukkig willen maken en nog is het niet goed.’ Door het gevoel te falen trekken veel mannen zich in zichzelf terug.

Schrijnend genoeg ziet zij regelmatig twee eenzame mensen voor zich zitten, beide gevangen in de illusies van ‘hoe het hoort’ in plaats van te leven vanuit hun eigen kernbehoefte, oorspronkelijkheid of authenticiteit. Het blijkt dat mannen vaak handelen vanuit de overtuiging – meegekregen door hun socialisatieproces – dat ze hun vrouw gelukkig kunnen maken door hun mannenrol zo goed mogelijk te vervullen.

Mannen en vrouwen moeten allebei hun emoties leren uiten

Dit zijn slechts een paar van de vele oorzaken die de zin in seks zouden ondermijnen. Een liefdeloze jeugd en het daardoor onderdrukken van liefdesgevoelens in het latere leven kan ook allerlei onnatuurlijke reacties geven. Het onderdrukken van emoties is nooit een goede zaak. Verwachtingen zijn, zoals al eerder genoemd, ook een dooddoener. We willen een metroman, een ruige man, een boer, een stoere bink en ga zo maar door. Hij moet aantrekkelijk, trouw, intelligent zijn, koken, oppassen, opruimen, ons aanvullen en begeren en zijn eigen geld verdienen.

Verwachtingen die niet worden waargemaakt, leiden tot ergernis of zelfs woede. We kunnen soms zelf verbaasd staan dat we door zo’n kleinigheid uit ons dak gaan of zo teleurgesteld reageren. Vaak hebben we niet eens in de gaten dat het feit op zich alleen maar de aanleiding is, maar dat de kern is dat de partner niet (meer) voldoet aan onze verwachtingen. Dit maakt ons woedend.

Van Rijsingen vertelt dat ieder mens die zijn emoties onderdrukt onbewust een uitlaatklep kiest die het best bij hem past. Die uitlaatklep kan seksualiteit zijn. Dat kan de zin in seks op twee niveaus beïnvloeden: de zin in seks in het algemeen en de zin in seks met de partner in het bijzonder. De ongeuite emotie kan de zin in seks dus juist aanwakkeren, maar ook doden. Kortom, hij, maar vooral wij samen moeten eerst emoties leren uiten, vervolgens met elkaar praten en dan pas tot de daad overgaan.

Mannen moeten geprikkeld worden

Zoals je merkt kan lust best gecompliceerd zijn. Het is lang niet zo primair als het gevoel van honger of dorst, wat de meeste mensen nog steeds denken. Lust is niet per se ‘zin of verlangen’, als wel seksuele motivatie. Al is het seksuele systeem in orde, dan is dat nog niet voldoende voor seksueel verlangen. Er moet altijd iets zijn wat het seksuele systeem activeert. Dat kan bijvoorbeeld een film, een aanraking of een gedachte aan seks zijn of seks zelf. Een man moet geprikkeld worden, net als wij vrouwen ook geprikkeld moeten worden. Hoe kun je een man prikkelen als hij het echt laat afweten?

Seksuoloog Hannie van Rijsingen: ‘Dit vind ik een moeilijke vraag. Veel mannen zijn te prikkelen door aanrakingen, zijn penis strelen etcetera. Maar de mannen die problemen hebben met lichamelijke intimiteit knappen hier juist op af. Net zoals een vrouw geprikkeld kan worden door tongzoenen, borsten strelen, kussen op haar lichaam enzovoort, maar als seks haar tegenstaat op dat moment of met die persoon, vallen die handelingen volkomen verkeerd. Dat is bij een man ook zo. Hij is geen machine. Als er lichamelijk niks aan de hand is moet hij wel – evenals vrouwen – emotioneel openstaan voor aanrakingen en lichamelijk contact. En net als vrouwen kan hij hierin blokkades hebben. Je zult dus (sowieso) met elkaar moeten leren communiceren over jouw en zijn gevoelens. Alleen zo kun je nader tot elkaar komen.’

Mannen moeten hun moeder leren loslaten

Er zijn nog meer factoren die de lust van een man kunnen beïnvloeden. Volgens Seks, alles of niets moet je daarbij onderscheid maken tussen lichamelijke en geestelijke factoren. Lichamelijk kan dit zijn: te weinig hormonen, hyperprolactinaemie oftewel een hormonale afwijking waarbij bij de man erectiezwakte of vermindering van seksueel verlangen optreedt, onvoldoende ontwikkeling van de zaadballen, chronische vermoeidheid of ziektes die het lichaam aantasten.

Als hiervan allemaal geen sprake is, dan kan er emotioneel iets aan de hand zijn. Bijvoorbeeld onwetendheid en onkunde over seksualiteit en over het eigen lichaam en dat van een vrouw. Dit soort mannen is vaak sterk rationeel ingesteld; slimme jongens met geweldige banen, maar totaal onwetend over de liefdesdaad. Ze lopen vroeg of laat vast en krijgen soms erectiestoornissen of minder sekslust, onzekerheid over het eigen uiterlijk of angst en onzekerheid in het algemeen. Of men verwaarloost elkaar geestelijk, of de man beschouwt seks eerder als inspanning dan als ontspanning of hij wil een perfecte minnaar zijn. Maar ook een problematische relatie met de moeder kan belemmerend werken op de sekslust van een man. Hij zal eerst zijn moeder moeten ‘loslaten’, pas dan kan hij zichzelf aan zijn partner geven en werkelijk man zijn, aldus Van Rijsingen.

Mannen moeten hun verborgen wensen leren uiten

Zoals al eerder gezegd zijn ongeuite emoties ook een bron van ellende. Maar Hannie krijgt ook mannen met verborgen wensen over de vloer die ze bij hun vrouw niet durven te uiten en daardoor vreemdgaan of mannen die bijvoorbeeld stiekem homoseksueel zijn.

Eigenlijk zou je jouw partner dus de ruimte moeten geven om al zijn wensen – hoe bizar ze ook mogen zijn – te uiten. Of je ermee akkoord gaat is natuurlijk een tweede, maar geef hem in ieder geval de kans om zijn verlangens met jou te delen. Als zijn verlangens wel heel erg extreem zijn, kun je altijd nog besluiten om bij hem weg te gaan. Je weet dan wel dat je het hebt geprobeerd. Dus als je man stiekem homoseksuele verlangens heeft en dat met jou deelt, kun je zelf beslissen of je hem die vrijheid geeft. Want het is nog veel erger als je er later pas achter komt dat je man een affaire heeft met een andere vent.

Waargebeurd verhaal: een vrouw ging pas na tien jaar seksproblemen met haar man naar een therapeut. Hij was echter een en al verzet en ze stopten met de therapie. De vrouw besloot nu echt in zijn leven te gaan spitten en kwam erachter dat haar man al jaren een verhouding had met een andere man die hij zakelijk veel ontmoette. Zijn geheime leven was aan het licht gekomen nadat ze schaamluis in zijn ondergoed had aangetroffen. Haar woede leverde de kracht die ze nodig had om daadwerkelijk te scheiden.

Mannen willen geen seks tijdens en na de zwangerschap van hun vrouw

Verder is zwangerschap een bekende seksuele afknapper bij sommige mannen. Volgens het Tijdschrift voor de Seksuologie ondervindt wel 40% van de mannen vanaf het midden van de zwangerschap minder zin of geen zin meer in seks. Katinka kan hier over meepraten. Haar vriend heeft haar sinds de zesde maand van haar zwangerschap tot een half jaar na de bevalling niet meer aangeraakt! Ze hadden bijna een jaar lang geen seks.

Katinka haalde van alles uit de kast, maar dure lingeriesetjes en hitsige praatjes mochten niet baten. Haar vriend was net een ijskast. Hij zei dat hij gewoon moe was van zijn werk (en bang was de baby pijn te doen, al was dat na de bevalling natuurlijk geen excuus), maar Katinka had het gevoel dat het aan haar lag en baalde hier behoorlijk van. Ze voelde zich heel onaantrekkelijk. Uiteindelijk is het nog wel goed gekomen, hij kwam vanzelf wel weer over de brug, maar ze heeft er lang op moeten wachten. Ook wordt vaak gezegd dat je je partner tijdens de bevalling absoluut niet moet laten meekijken naar hoe het kind geboren wordt. De bevalling zou voor eeuwig op zijn netvlies branden en hem “getraumatiseerd” achterlaten, waardoor hij jou met andere ogen bekijkt. Hij ziet je niet meer als een sexy vrouw, maar slechts als de moeder van je kind. Houd je man daarom voor de zekerheid maar naast je en zorg dat hij tijdens le moment suprème geen blik tussen je benen werpt.

Mannen lijden soms aan persoonlijkheidsproblematiek

Volgens Hannie kan er ook sprake zijn van ‘persoonlijkheidsproblematiek’. Als iemand erg veel moeite heeft met intimiteit toelaten – zich snel door een ander overheerst voelt of zelf iemand wil overheersen of zich met geen mogelijkheid in een ander kan verplaatsen – kom je bij een seksueel probleem zoals ‘geen zin’ met een sekstherapie niet ver. Een meer omvattende therapie is in dat geval een betere oplossing.

Veel vrouwen kunnen net zoals Katinka erg onzeker worden van hun seksloze man. Ze denken dat het aan hen ligt en dit heeft weer invloed op hun gevoel van eigenwaarde. ‘Niet nodig,’ zegt Hannie. ‘Zie in dat zijn gebrek aan lust niet jouw verantwoordelijkheid is. Dat is het nooit geweest, het is nu niet zo en al evenmin in de toekomst. Vat het dus niet persoonlijk op!’

Maar wat moet je dan doen als vrouw? Hannie: ‘De eerste stap tot een oplossing is een juiste communicatie over het onderwerp. Beide partners moeten leren om te zeggen wat hun op het hart ligt, zonder de ander schade toe te brengen of te beledigen.’ Hoe je op een effectieve manier met elkaar praat staat uitgebreid in haar boek beschreven. Ook worden er tips aan de mannen zelf gegeven, zoals hoe hij aandacht aan zichzelf kan besteden (dus niet snel even onder de douche masturberen, maar heel uitgebreid) en hoe hij meer seksuele interesse in zijn vrouw kan krijgen, bijvoorbeeld door twee of drie dagen lief voor zichzelf te zijn (of te masturberen) en níét klaar te komen.

Koppels die er alleen niet uitkomen, kunnen de hulp van een seksuoloog inroepen. Deze gaat op zoek naar de bron van het probleem. Inzicht in de wordingsgeschiedenis van de klacht biedt handvatten om de loop ervan in de toekomst te wijzigen. Wie zijn verleden kent, heeft invloed op zijn toekomst. Weliswaar moet je zelf lopen, maar de therapeut loopt naast je, wandelt met je mee, maakt de hindernissen gemakkelijker te nemen of begeleidt je als je bang bent om te springen.

Waardeer dit artikel

Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan! Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.[paytium name=”Eenmalige donatie Nathalie Driessen” description=”Eenmalige donatie Nathalie Driessen”] [paytium_dropdown label=”Ik doneer” options=”1,50/5/10/25/100/250″ options_are_amounts=”true” /] [paytium_field type=”email” label=”Mail (niet verplicht)” required=”false” /][paytium_total label=”Mijn gekozen donatie” /] [/paytium]