Waardeer dit artikel
Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan! Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.[paytium name=”Eenmalige donatie Nathalie Driessen” description=”Eenmalige donatie Nathalie Driessen”] [paytium_dropdown label=”Ik doneer” options=”1,50/5/10/25/100/250″ options_are_amounts=”true” /] [paytium_field type=”email” label=”Mail (niet verplicht)” required=”false” /][paytium_total label=”Mijn gekozen donatie” /] [/paytium]
Iedereen kent haar wel: de Supermama die nooit moe is, wiens ongelofelijk slimme, knappe kinderen vanaf week drie doorslapen, die een geweldig seksleven en fantastische relatie geniet, er tip top uitziet en uiteraard altijd alles beter weet.
“Ik heb een vriendin die me écht op de zenuwen werkt met haar supermamaschap. Het (overigens zeer goed gelukte) kind heeft een uitgebreidere garderobe dan ik en ziet er altijd uit alsof ze bij de drie A-tjes van Oranje op de koffie gaat. Ze is nooit vervelend (toevallig alleen als ik erbij ben – gek hoor), leest op tweejarige leeftijd al Tolstoj, kijkt nooit naar Dora, ‘koopt’ bosjes bloemen en maakt plakwerkjes voor een ander ongeboren kind, compleet uit zichzelf en waarschijnlijk ruikt haar poep naar roosjes. Uiteraard heeft moeders iedere avond seks met vaders- in allerlei ingewikkelde standjes. Echt, ik ben dol op mijn vriendin, maar ik denk zo vaak: doe nou maar normaal, ik vind je veel leuker zoals je echt bent, in plaats van deze speciaal voor Social Media gecreëerde überversie van jezelf. Ik heb ook wel eens iets in die trant gezegd, maar dat werd me niet in dank afgenomen”, zucht Susan, moeder van een baby en peuter gefrustreerd. Ze is niet de enige die zich doodergert aan de fantastische verhalen die moeders dagelijks verkondigen. Na een bescheiden oproepje op een besloten forum op Facebook vliegen de reacties (71!) me om de oren. Conclusie: we maken elkaar helemaal gek met ons superieure gedrag en kunnen de supermama niet meer luchten of zien! Schrijvers Denise Hulst en Sjoukje van de Kolk menen in hun boek: Exit supermama, hoe word ik een goedgenoegmoeder? dat supermama’s een illusie zijn. Een illusie die in stand gehouden wordt door de media, de samenleving en door onszelf, bezig als we zijn om aan het ideaalbeeld te voldoen en vooral niet onder te doen voor elkaar. Susan: “Inderdaad. Net bijvoorbeeld, lees ik in een vrouwenblad dat een of andere BN-er zó’n makkelijke baby heeft ‘doordat zij zelf zo relaxed is.’ Ik heb zo’n hekel aan die moeders die zeggen dat ze makkelijke baby’s hebben omdat zij relaxed zijn. Het is andersom dombo; jij bent relaxed omdat je een makkelijke baby hebt!”
Supervrouwsyndroom
Op mamafora maken vrouwen elkaar letterlijk af. Keetje, moeder van dochter van een, heeft samen met andere lezeressen zelfs zo’n perfecte mama van het forum afgekickt: “Sorry, maar ze was echt een verschrikkelijk irritante, perfecte moeder. Haar baby deed alles perfect, en zij was nooit gestresst. Ondanks haar keizersnede had ze na een week alweer seks. Ze had twee dure auto’s, een schoonmaakster (terwijl ze twee dagen werkte) en geen zorgen. Haar zoon sliep na twee weken door en gaf tijdens een veertien uur durende autorit naar Frankrijk geen kik. Normaal zou ik er maling aan hebben, maar in die superonzekere fase toen ik net moeder was, liet ik me echt gek maken door haar verhalen! Gelukkig was ik niet de enige en hebben we haar van het forum gekickt. Later, toen ik deze ongelofelijk gelukkige, mega sexueel actieve, altijd relaxte vrouw met superrustige baby die nooit huilde, googlde vond ik een foto van haar… en bleek ze 200 kilo te wegen. Een heerlijk moment!
Waarom raken we zo gefrustreerd en geïntimideerd door andere moeders? De schrijvers van Exit supermama: ‘We lijden collectief aan het supervrouwsyndroom. Deels komt dat naar ons idee omdat we in een soort vacuüm terechtgekomen zijn. We verkeren als samenleving in grote verwarring over de rol die vrouwen moeten hebben, nemen, krijgen of willen. En als vrouw verkeren we in een permanente spagaat. Enerzijds wordt er geroepen dat we een eigen inkomen moeten hebben, dat het tijd wordt om door de glazen plafonds heen te breken, en aan de andere kant zijn we als samenleving van mening dat we meer zorg moeten hebben voor onze kinderen.’ Intussen woedt in de media nog steeds de discussie over hypermama’s en manische moeders. ‘Moeders zijn doorgeschoten in hun opvoedingsidealen: ze werpen zich volledig op hun kinderen, willen ze behoeden voor alle mogelijke gevaren en tegelijkertijd willen ze dat hun kind zich maximaal ontplooit. Het wrange van deze discussie is dat moeders het weer niet goed doen. Storten ze zich op hun carrière: slecht voor de kinderen. Worden ze fulltime moeder en proberen ze te voldoen aan de huidige (torenhoge) opvoedingsnormen, dan worden ze beschuldigd van manisch moederen.’
Flink portie liegen
Door al die druk leggen we de lat continue torenhoog voor onszelf en voor anderen. Zo hoog dat we er zelf in gaan geloven. Uit een onderzoek, uitgevoerd door een oudersite Netmums blijkt dat 9 op de 10 moeders zichzelf vergelijken met anderen. 40 procent van de moeders gelooft dat anderen betere ouders zijn, zo blijkt uit een nieuwe rondvraag. Daardoor blijft de druk om als perfecte moeder door het leven te gaan groot, want de meeste mama’s denken aan dat beeld van die perfecte ouder te moeten voldoen. Die constante druk maakt dat velen de waarheid verdoezelen. Of het nu gaat om prestaties, televisie kijken, opvoedingsproblemen, financiën, de relatie met je partner of quality time met de kids; er wordt een flinke portie gelogen, zo bleek uit het onderzoek. Onderzoeker Siophan Freegrard beaamt: “Door leugens te vertellen, verliezen ‘ideale’ moeders hun gezicht niet. Daardoor blijft de perfecte mythe bestaan, waardoor moeders zich nog schuldiger voelen en nóg meer liegen”.
Iedereen wordt door elkaar opgehitst en aangestoken en/of schiet door in opvoedingsidealen. Zoals mijn werkende vriendin X, moeder van twee. Haar kinderen mogen absoluut niet naar de crèche, zelfs niet een dag, want tegen haar eigen opvoedingsideologie kan de crèche niet op. Zij en haar man doen alles zelf: werken, zorgen, opruimen… Toen ik vroeg hoe ze het ervoer, zei ze: “Alsof ik vakantie heb”. Toen ik dat vervolgens in twijfel trok, was ze not amused. Ze vond dat vrouwen die “zeuren” losers zijn en hun mouwen moeten opstropen. Of ze de lat hoog legt voor zichzelf? Ja, maar ze is nu eenmaal doorgewinterd. Daar viel wat voor te zeggen. Maar als we allemaal de lat zo hoog leggen en nooit onze vuile was buiten hangen, worden we dan niet enorm opgefokte wezens? Het is toch heerlijk om af en toe lekker je onzekerheden eruit te gooien en die te delen, in plaats van jezelf continue op de borst te moeten kloppen om je ego niet te schaden? Dát lijkt me juist dodelijk vermoeiend. Zoals vriendin en moeder Y, die altijd ongevraagd van de daken gilt dat ze zo’n perfecte relatie en nog altijd geweldige seks heeft en bij wie er nooit een wolkje aan de lucht hangt. Moet ik dat geloven…? Moeder Susan zegt: “Nee. Sommige vrouwen hebben met de tijd nu eenmaal een heel imago opgebouwd. Die vrouw waar ik het over had, zag zichzelf als ‘vrouw van de wereld met een enorm cool leven en een overdosis zelfverzekerdheid’, maar de mensen die haar echt kennen weten dat het een farce is en ze het allerliefst gewoon thuis op de bank een filmpje kijkt (waar niks mis mee is overigens) en extreem onzeker is over haar figuur.
Kwetsbaar durven zijn
Diana Koster is vrouwencoach en verloskundige. Ze schreef het boek Perfecte moeders bestaan niet en zegt: “Er zijn meerdere redenen waarom vrouwen niet helemaal eerlijk durven te zijn. De meeste komen voort uit angst. Angst dat wat je in vertrouwen aan iemand verteld, wordt doorverteld. Angst om te falen in vergelijking met de Facebook sprookjeswereld. Angst dat jij afwijkt van de norm, omdat jij geen perfecte moeder bent. Je ratio vertelt je één ding, je gevoel iets heel anders. Vaak onderdrukken mensen of vrouwen of moeders dan hun negatieve gevoelens, maar dit werkt averechts.”
Op Social Mediakanalen vliegt het geluk ons inderdaad om de oren. Want je zult nooit lezen: ‘Ik had vandaag een k..tdag, voel me onzeker en moe, ben bang dat ik het niet goed doe en dat mijn man vreemdgaat.’ Wat is er mis met kwetsbaarheid en waarom zijn mensen daar zo bang voor? Wordt de vloer met ze aangeveegd? Diana: “Je kwetsbaar opstellen is juist krachtig, maar veel vrouwen weten dat niet omdat ze dat niet geleerd hebben, thuis niet en in de maatschappij niet. De vrouwen die wel durven toe te geven dat het soms tegenvalt, krijgen regelmatig de deksel op hun neus, want hier in de Hollandse Polder moet je vooral niet te gek doen of jezelf écht laten zien. Dus houden ze zich stil. Daar komt de eeuwige strijd tussen werkende vrouwen en huisvrouwen nog bovenop. In het buitenland werken de meeste moeders fulltime en dat zorgt voor duidelijkheid voor iedereen. In Nederland zijn vele constructies mogelijk: parttime werken, fulltime werken, fulltime moederen, parttime moederen. Door al die keuzes is het voor iedereen onduidelijk en hebben sommige vrouwen het idee dat ze hun keuze moeten verdedigen. In plaats van zich te verdedigen of over elkaar te oordelen zouden vrouwen zich juist kwetsbaar op kunnen stellen en elkaar kunnen stimuleren, adviseren en helpen, want perfecte moeders bestaan niet!
In mijn boek leg ik uit hoe vrouwen de balans tussen denken en gevoel weer kunnen herstellen. En dat je niet kunt oordelen over een ander, want je ziet maar een deel van het plaatje. Je kunt wel van elkaar leren. Dat kan door je kwetsbaar op te stellen, in plaats van te doen alsof je álles perféct voor elkaar hebt. Vraag elkaar: ‘Hoe doe jij dat?’ Durf toe te geven dat je sommige kanten van het moederschap lastig vindt. Het is ‘normaal’ om ten aanzien van zoiets allesomvattends als het moederschap zowel positieve als negatieve gevoelens te hebben. Toon je gevoelens. Of blijf jezelf voor de gek houden met het risico dat je jezelf verliest.”
De goed genoeg moeder
Denise Hulst vult aan in Exit Supermama dat je simpelweg niet op alle fronten 100 procent kunt scoren. Er zit dus maar een ding op. Stel jezelf de vraag: wat wil je zelf écht? Het is slim om dat te bedenken en daar hoog op in te zetten, aldus de schrijvers. Het kan je werk, je kinderen of allebei zijn. Voor de rest beslis je dat ‘goed genoeg’ ook oké is, want meer tijd en energie heb je niet. Makkelijker gezegd dan gedaan, want we zijn blijkbaar liever controlfreaks. Dus: hoe doe je dat? Praktische tips als ontspannen, sporten, goed slapen, tijd voor jezelf nemen, taken verdelen met je partner, en vooral: durven los te laten, worden geboden. Het wordt tijd om als moeder je eigen koers te varen, alle verwachtingen en eisen die aan moeders gesteld worden glimlachend te bekijken en naast je neer te leggen. Om het ideaalbeeld van de supermama die alles kan, te laten voor wat het is en te besluiten om er niet meer aan te voldoen. Om een relaxte goedgenoegmoeder te worden. Ga je voor de combi kind en werk? Goed voor je ontplooiing en economische zelfstandigheid. Alleen carrière? Ook prima. Alleen de kinderen? Moet ook kunnen. Maar kinderen, carrière, perfect huishouden, fantastische relatie, perfecte partner en schoondochter, klassenmoeder, ideale vriendin, immer geweldige seks, er altijd goed uitzien en je huis spik en span hebben, is een onmogelijke opgave. De perfecte moeder bestaat niet, knoop dat nou maar in je oren. Geloof het niet van anderen en doe jezelf ook niet zo voor, want je bent goed genoeg zoals je bent.
De perfecte moeder bestaat niet, Diana Koster www.dianakoster.nl (vanaf oktober in de winkel)
Exit supermama. Hoe word ik een goedgenoegmoeder? Denise Hulst en Sjoukje van de Kolk (www.bol.com)
Dit verhaal is verschenen in Ouders van Nu
